نه تنها «عفو»، بلکه «صفح»

📗 استاد مطهری، آشنایی با قرآن، ج۷، ص۲۰۴


🔰 هنگام تفکر


🔸انَس بن مالک در خانه رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله) خدمت می‌کرد. می‌گوید رسول اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله) در بسیاری از اوقات روزه می‏‌گرفتند و بعد هم غذای بسیار ساده‌ای، چه هنگام سحر و چه افطار می‌خوردند و معمولًا افطاری ایشان یک مقدار شیر بود که من تهیه می‌کردم. یک شب که ایشان با عده‌ای از صحابه بودند خیلی دیر به منزل آمدند، آن قدر دیر که من خیال کردم ایشان در منزل یکی از اصحاب افطار کرده‌اند.

 

🔹 من هم شیر را خودم خوردم و بعد هم رفتم و خوابیدم. وقتی که رسول اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله) آمدند حس کردم که ایشان هنوز افطار نکرده‌اند (ظاهراً انس بن مالک از کسی پرسید که آیا رسول اکرم (صلی‌الله‌علیه‌وآله) امشب جایی مهمان بودند؟ و او گفت نه). هیچ چیز دیگری هم در دسترس نبود. رفتم و خودم را مخفی کردم. ایشان وقتی دیدند چیزی موجود نیست رفتند و خوابیدند. انس که خود قصه را بازگو کرده است و نه رسول اکرم، می‌گوید: رسول اکرم (صلی‌الله‌علیه ‌وآله) تا زنده بودند چیزی در این مورد به روی من نیاوردند.

 

🔸 این را می‌گویند، صفح. قرآن می‌فرماید: «عفو کنید و صفح کنید».‏ صفح با عفو تفاوت دارد. وقتی کسی کار خطایی می‌کند، هم استحقاق معاقبه و مجازات دارد و هم استحقاق ملامت. عفو، گذشت از مجازات است ولی صفح یک درجه بالاتر است. صفح این است که انسان نه تنها آن مجازات معمول را انجام نمی‌دهد بلکه اصلًا نامش را هم نمی‌برد، به روی طرف هم نمی‌آورد، اسمش را هم نمی‌برد و لهذا اولیاءالله همیشه مقامی بالاتر از عفو دارند یعنی عفو آنها به‌صورت صفح است.


🌸میلاد با سعادت پیامبر اکرم (صلی‌الله علیه و آله) و امام جعفر صادق (علیه السلام) مبارک باد.


برچسب ها: